Wiele osób, zwłaszcza w dzisiejszych czasach – niepewnych czasach pandemii – boryka się z problemami finansowymi. Zdarza się, że nie są one w stanie poradzić sobie z finansową zapaścią. Dlatego też, często podpierają się kredytami bądź pożyczkami.
Niestety, tzw. „chwilówki” można otrzymać niemal „od ręki”, bez weryfikacji możliwości spłaty zadłużenia. Osoby decydujące się na zaciągnięcie zobowiązania w instytucjach finansowych niepewnego pochodzenia, często nie zdają sobie sprawy, a nawet nie są informowane o ukrytych kosztach zaciągniętych zobowiązań. W wielu przypadkach spłata całego zobowiązania przerasta ich możliwości finansowe dlatego często decydują się na kolejną by spłacić poprzednią, i tak wpadając w spiralę zadłużenia z której nie są w stanie wyjść.
Osobom, które zgłaszają się do naszej kancelarii (www.milegal.pl) i które spełniają warunki ustawowe proponujemy w takich przypadkach, m.in. skorzystanie z instytucji upadłości konsumenckiej, którą regulują przepisy Ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe.
Upadłość konsumencka jest postępowaniem sądowym przewidzianym dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (konsumentów), którzy stali się niewypłacalni. Postępowanie to ma dwie zasadnicze funkcje.
Pierwszą jest oddłużenie niewypłacalnego konsumenta poprzez umorzenie całości lub części długu konsumenta w stosunku do jego wierzycieli, których konsument nie jest w stanie spłacić.
Po drugie, celem upadłości konsumenckiej jest windykacja należności od niewypłacalnego konsumenta przez jego wierzycieli.
W dużym skrócie można wskazać iż, upadłość konsumencka to specjalna procedura sądowa pozwalająca na oddłużenie osób, które z jakichkolwiek przyczyn przestały spłacać swoje zobowiązania.
Jak czytamy na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości – Upadłość konsumencka powinna być szybkim, nieskomplikowanym i przejrzystym postępowaniem prowadzącym do oddłużenia. Dlatego od 24 marca 2020 r. wprowadzone zostało tzw. konsumenckie uproszczone postępowanie upadłościowe.
W tej procedurze aktywność sądu ograniczona została do najważniejszych decyzji, takich jak ogłoszenie samej upadłości, ustalenie planu spłaty wierzycieli, a także rozpatrywanie ewentualnych skarg na czynności lub zaniechania syndyka. Postępowanie nie powinno trwać dłużej niż 6-8 miesięcy.
Zgodnie z intencją, nowe przepisy znacznie uprościły zasady ogłoszenia upadłości konsumenckiej.
Co ważne, zgodnie z najnowszymi przepisami – sądy nie będą jak wcześniej oddalać wniosków o upadłość osób fizycznych, które doprowadziły do swojego zadłużenia w sposób umyślny lub wskutek rażącego niedbalstwa. Jeśli zatem niewypłacalność wynika np. z beztroskiego korzystania z kredytów i pożyczek, a nie z powodu, np. utraty pracy bądź choroby, i tak istnieje prawo złożenia wniosku o upadłość.
Oddłużenie może nastąpić poprzez:
- zaspokojenie wierzycieli (tzn. spłatę zobowiązań finansowych) lub
- umorzenie całości bądź części posiadanych przez dłużnika długów.
Umorzenie zobowiązań dłużnika musi wynikać z analizy całokształtu stanu faktycznego istniejącego i ujawnionego w postępowania.
Zwracam uwagę, iż tylko w wyjątkowych przypadkach wszystkie długi danego dłużnika mogą zostać całkowicie umorzone bez obowiązku dokonywania jakichkolwiek spłat. W większości przypadków dłużnik może liczyć na rozłożenie długów na raty, jak również na ich bardzo znaczące zredukowanie.
Jak już wspominałam, podstawowym warunkiem ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest tzw. niewypłacalność dłużnika.
Zgodnie bowiem z art. 11 Prawa upadłościowego – dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych.
Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza okres trzech miesięcy.
Sąd zatem może oddalić wniosek dłużnika o ogłoszenie upadłości w przypadku, jeżeli z jego treści nie będzie wynikać, że dana osoba jest osobą niewypłacalną.
Dokumentami, które pomogą uzasadnić wniosek i które warto zgromadzić jeszcze przed jego sporządzeniem, są:
umowy potwierdzające zadłużenie,
- wezwania do zapłaty,
- nakazy zapłaty,
- wyroki,
- informacje od komornika,
- informacje od wierzycieli,
- cesje wierzytelności.
Ponadto dokumentami, które warto zgromadzić, są także wszelkie dowody potwierdzające spłatę zaciągniętych zobowiązań finansowych.
Postępowanie związane z ogłoszeniem upadłości przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej prowadzone jest przez sąd. Oznacza to, że konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku wszczynającego postępowanie.
Wniosek o ogłoszenie upadłości, który w mojej ocenie jest najważniejszym elementem postępowania upadłościowego należy złożyć na urzędowym formularzu, który dostępny jest za darmo na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości. Opłata od wniosku wynosi 30 złotych i można ją uiścić poprzez zakup znaków sądowych w kasie danego sądu bądź poprzez dokonanie przelewu na rachunek bankowy sądu.
Warto wiedzieć, że wniosek może zostać złożony zarówno przez dłużnika, jak i jego wierzyciela. Podczas postępowania sądowego należy uzasadnić, że osoba zadłużona nie ma realnych możliwości, aby spłacać zaległe zobowiązania.
Podstawową kwestią, o której należy pamiętać, to okoliczność, że złożenie do sądu wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej niczego nie zmienia w zakresie długów dłużnika. Wszystkie postępowania toczą się dalej. Wierzyciele nawet nie są informowani o złożeniu przez dłużnika wniosku.
Dopiero ogłoszenie upadłości przez sąd ma znaczenie dla dłużnika oraz dla wierzycieli. Przede wszystkim ogłoszenie upadłości skutkuje wstrzymaniem postępowań sądowych i egzekucyjnych prowadzonych przeciwko dłużnikowi. Postępowania te będą umarzane lub prowadzone przez syndyka.
Przy upadłości konsumenckiej możemy wyróżnić następujące etapy:
- przygotowanie i złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości,
- badanie wniosku przez sąd i w przypadku przyjęcia wniosku – ogłoszenie upadłości,
- wyznaczenie syndyka,
- zgłaszanie wierzytelności do syndyka, ustalanie składu i wartości majątku,
- złożenie przez syndyka projektu planu spłaty lub informacji o wystąpieniu przesłanek do umorzenia zobowiązań bez ustalenia planu spłaty bądź do odmowy oddłużenia
Kiedy sąd ogłosi już upadłość konsumencką, sprawa zostaje skierowana do syndyka. Jego zadaniem będzie zebranie informacji dotyczących majątku oraz stanu finansowego dłużnika.
Następnie syndyk analizuje zgodność otrzymanych informacji z wnioskiem o upadłość konsumencką. Na tym właśnie etapie dłużnik ma obowiązek ściśle współpracować z syndykiem, a więc:
- wskazać lub wydać syndykowi cały posiadany majątek,
- przekazać syndykowi wszelkie niezbędne dokumenty,
- wykonywać pozostałe ciążące na nim obowiązki.
Po analizie zebranych informacji, syndyk wybiera sposób likwidacji masy upadłościowej w celu zaspokojenia wierzycieli w jak najpełniejszym stopniu.
Podkreślić należy, że co prawda upadłość konsumencka zatrzymuje nakręcającą się spiralę zadłużenia, ale pociąga za sobą rzecz jasna pewne niedogodności. Dłużnik traci prawa do całego swojego majątku. Dodatkowo może dojść do częściowego zajęcia jego wynagrodzenia. Osoba, która ogłosi upadłość konsumencką, bez zgody sądu nie będzie mogła w przyszłości wnioskować o kredyt gotówkowy lub inny. Upubliczniane są także jej dane osobowe w związku z ogłoszoną upadłością.
Powyższe nie wyczerpuje oczywiście wszystkich skutków związanych z upadłością konsumencką, a ma jedynie zobrazować, z czym należy się liczyć.
Co istotne, upadłość konsumencką można ogłosić więcej niż raz w życiu. Nie może to jednak nastąpić wcześniej niż 10 lat od ogłoszenia poprzedniej upadłości.
Decyzja o złożeniu wniosku nie należy do łatwych i prostych. Trzeba wziąć pod uwagę wiele konsekwencji, w szczególności związanych z likwidacją masy upadłości. Aczkolwiek, co do zasady skorzystanie z dobrodziejstwa, jakim jest oddłużenie, może pomóc w rozwiązaniu problemów finansowych. Warto skorzystać z pomocy prawnika, który wyjaśni wszelkie wątpliwości związane z postępowaniem o ogłoszenie upadłości konsumenckiej.
W przypadku jakichkolwiek pytań w kwestiach związanych z problematyką upadłości konsumenckiej i nie tylko, zapraszamy do kontaktu pod adresem e-mail: kancelaria@milegal.pl lub pod numerem telefonu +48 502-209-344.