Czym jest rozwód?

Rozwód to nic innego jak rozwiązanie małżeństwa przez sąd. Regulacje prawne na ten temat zawarte są w dziale V kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Wymieniono w nim istotne przesłanki, które powinny zostać spełnione w momencie podjęcia decyzji o rozwodzie.

Procedura rozwodowa powinna być dobrze przygotowana i indywidualnie dopasowana do danego klienta. Rozważając wzniesienie pozwu o rozwód zalecane jest skorzystanie z pomocy profesjonalnego pełnomocnika. Podczas trwania postępowania rozwodowego warto mieć kogoś, kto będzie potrafił odpowiedzieć na pytania i wątpliwości oraz zajmie się stroną formalną procesu. Koszt porady prawnej zależny jest od stopnia skomplikowania sprawy.

Przesłanki orzeczenia rozwodu.

Aby mogło dojść do rozwodu, wcześniej musi dojść do całkowitego i trwałego zerwania więzi między małżonkami. Sąd jednak nie orzeknie o rozwodzie jeśli wskutek niego mogłoby ucierpieć dobro ich wspólnych małoletnich dzieci lub jeśli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia. Jeśli wymagane przesłanki zostały spełnione i żadna z wyżej wymienionych przeszkód nie występuje, można rozpocząć proces. Rozważając jednak decyzję o rozwodzie należy skorzystać z porady adwokata bądź radcy prawnego, który praktykuje w obrębie prawa rodzinnego i opiekuńczego. Nie ma dwóch takich samych małżeństw oraz dwóch takich samych rozwodów.

Rozkład pożycia małżeńskiego – co się na to składa?

Często pożycie małżeńskie kojarzone jest z więzią fizyczną, jednak orzecznictwo Sądu Najwyższego jak i pogląd doktryny definiuje je jako więź w sferze duchowej, fizycznej oraz gospodarczej. Sfera duchowa obejmuje ogół wzajemnych uczuć i fundamentów takich jak szacunek czy zaufanie, natomiast płaszczyzna duchowa dotyczy zarówno aspektów finansowych jak i gospodarstwa domowego.

Trwały i zupełny rozkład dotyczy każdego aspektu pożycia, a więc musi on nastąpić zarówno na płaszczyźnie fizycznej jak i w sferze pełnienia obowiązków gospodarczych. Sąd nie będzie ingerował w powód rozkładu pożycia, istotny jest tylko fakt jego zaniku na wyżej wymienionych płaszczyznach.

Od czego należy zacząć w sprawach rozwodowych?

Gdy decyzja o rozpoczęciu postępowania rozwodowego zostanie podjęta, należy napisać pozew rozwodowy. Zakończenie małżeństwa może nastąpić z orzeczeniem winy lub bez orzekania o winie. Wyboru należy dokonać na podstawie stopnia skomplikowania sprawy oraz tego, jakie wnioski dowodowe posiada powód. Decydując się na rozwód należy mieć na względzie decyzje o podziale majątku jak i kwestie dotyczące małoletnich dzieci stron.

Na co należy zwrócić uwagę pisząc pozew o rozwód?

Podczas pisania pisma procesowego uzasadnienie jest jego kluczowym elementem, który powinien zawierać opis przebiegu małżeństwa oraz tego co wpłynęło na rozkład pożycia małżeńskiego. Należy również określić żądanie powoda, prościej ujmując czy żąda rozwodu z orzeczeniem o winie czy bez orzeczenia o winie rozkładu pożycia. Opisany w pozwie stan faktyczny musi zostać poparty odpowiednimi dowodami, które dodatkowo potwierdzą stanowisko powoda. Jeżeli podczas trwania małżeństwa strony miały dzieci, dla ich dobra ważne jest określenie się w sprawie sprawowania władzy rodzicielskiej oraz kluczowych aspektów w kwestii opieki.

Rozwód z orzekaniem o winie, a rozwód bez orzekania o winie.

Zgodnie z informacjami zawartymi na wstępie, możliwe jest zdecydowanie się na złożenie pozwu o rozwód z wnioskiem o orzeczenie o winie jednej ze stron bądź bez orzeczenia o winie. Sprawy rozwodowe z decyzją o orzekaniu o winie zazwyczaj toczą się dłużej, podczas gdy w tych bez orzekania o winie często sąd orzeknie rozwiązanie małżeństwa już na pierwszej rozprawie.

Decydując się na wniesienie pozwu rozwodowego z orzeczeniem o winie, oprócz tego że to znacznie wydłuży czas procesu, to dodatkowo na sali sądowej pojawią się m.in. świadkowie, których zadaniem będzie zaświadczenie o różnorodnych sytuacjach jakie miały miejsce między małżonkami w trakcie trwania małżeństwa, o których wiedzieli.

Czy warto decydować się w przypadku rozwodu na pozew z orzeczeniem o winie?

Zasadniczą różnicą jest fakt, że gdy u małżonka który wnosi o rozwód wystąpi pogorszenie sytuacji materialnej, a konkretnie niemożność zapewnienia podstawowych potrzeb życiowych, możliwe będzie przyznanie alimentów od strony winnej rozkładowi pożycia małżeńskiego. W orzeczeniu rozwodu z winy pozwanego, jego ścieżka do roszczenia alimentacyjnego zostaje zamknięta i od tej pory przysługuje jedynie powodowi.

Czy podział majątku jest konieczny w sprawie rozwodowej?

Małżeńska wspólność majątkowa to kategoria małżeńskiego ustroju majątkowego zakładająca współwłasność przedmiotów majątkowych nabytych przez małżonków w trakcie trwania małżeństwa. Ustrój ten obejmuje wszystko co zostało zgromadzone podczas trwania małżeństwa, a więc są to zarówno wszystkie zgromadzone oszczędności jak i nieruchomości czy ruchomości. Podział takiego majątku może nastąpić na drodze polubownej bądź w braku porozumienia stron – sądowej.

Kiedy najlepiej wnioskować o podział majątku?

Są trzy możliwości podzielenia majątku wspólnego w małżeństwie. Może on nastąpić przed, w trakcie jak i po rozwiązaniu małżeństwa. Decyzja należy do stron, ponieważ prawo nie nakazuje dokonania podziału majątku w postępowaniu rozwodowym.

Instytucja podziału majątku w praktyce.

Jeżeli strony będą potrafiły się porozumieć co do sposobu podziału majątku, najprostszym rozwiązaniem będzie sporządzenie umowy o podział majątku wspólnego, jeśli w skład majątku wchodzi nieruchomość, wymagana jest forma aktu notarialnego. Jeżeli jednak ścieżka polubowna nie wchodzi w grę, właściwe będzie zwrócenie się do sądu ze stosownym wnioskiem o podział. W sytuacji natomiast gdy podział majątku ma nastąpić podczas rozwodu, należy w pozwie wnieść stosowny wniosek, zgodny ze wcześniejszymi ustaleniami stron. Sąd dokona takiego podziału o ile nie przedłuży to postępowania rozwodowego. Zgodny podział majątku wymaga często przeprowadzenia negocjacji celem wypracowania najbardziej korzystnego dla stron rozwiązania. Od momentu ustanowienia rozdzielności majątkowej wszystko co nabędą strony zaliczane będzie do ich majątku osobistego.

Z czym wiąże się zakończenie postępowania przed sądem?

Orzeczenie rozwodu przez odpowiedni Sąd Okręgowy rozwiązuje małżeństwo i od momentu uprawomocnienia się wyroku rozwód wiąże strony. W orzeczeniu kończącym postępowanie zawarte są również między innymi rozstrzygnięcia dotyczące władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem i kontaktach z dzieckiem, orzeka również w jakiej wysokości każdy z małżonków obowiązany jest do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dzieci.

Ile kosztuje rozwód?

Na jakie opłaty należy się przygotować?

  • stała opłata od pozwy wynosi 600 złotych, a jeżeli w toku postępowania rozwodowego powód wnioskuje również o podział majątku wspólnego, wymaga to uiszczenia dodatkowo opłaty sądowej w wysokości 300 złotych lub 1000 złotych – zależy to od zgodności podziału majątku,
  • jeżeli podczas trwania postępowania będzie reprezentował profesjonalny pełnomocnik , należy dodatkowo zapłacić opłatę skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych do właściwego urzędu miasta,
  • jeśli orzeczono rozwód z orzeczeniem o winie pozwanego, połowa opłaty stałej od pozwu winna zostać zwrócona powodowi przez sąd, a drugą połowę musi zwrócić pozwany,
  • przeprowadzenie poszczególnych dowodów takich jak opina biegłego wiąże się z dodatkowymi opłatami sądowymi

Kto ponosi koszty rozwodu? Czy da się obniżyć koszty rozwodu? Ile kosztuje napisanie pozwu rozwodowego?

Podczas składania pozwu rozwodowego możliwe jest dołączenie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, do takiego dokumentu należy dołączyć oświadczenie o stanie rodzinnym i majątkowym. Jeśli jeden z małżonków zostanie uznany za winnego rozkładu pożycia małżeńskiego, strona niewinna będzie mogła domagać się zwrotu kosztów postępowania.

Honorarium prawnika za prowadzenie sprawy rozwodowej zależy od wielu czynników i wyznaczane jest indywidualnie po zapoznaniu się ze stanem faktycznym w tym stopniem skomplikowania sprawy, a przede wszystkim czy wnosimy o rozwód z czy bez orzeczenia o winie.

Oliwia Łozicka, studentka Wydziału Prawa Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie.